Fotosentez sırasında glikoz nasıl sentezlenir?

Bitkilerin güneş enerjisini kimyasal bağlara dönüştürdüğü fotosentez sürecinde, glikoz sentezi karmaşık biyokimyasal reaksiyonlarla gerçekleşir. Karbondioksit fiksasyonuyla başlayan bu süreç, enerji transferi ve moleküler dönüşümlerle devam ederek canlılığın temel enerji kaynağı olan glikozu üretir.

19 Kasım 2025

Fotosentez ve Glikoz Sentezi


Fotosentez, bitkilerin, alglerin ve bazı bakterilerin güneş ışığını kullanarak karbondioksit ve sudan glikoz ve diğer organik bileşikleri ürettiği biyokimyasal bir süreçtir. Glikoz sentezi, fotosentezin "karanlık reaksiyonları" (Calvin döngüsü) olarak bilinen kısmında gerçekleşir. İşte bu sürecin aşamaları:

  • Karbondioksit Fiksasyonu: Atmosferden alınan karbondioksit (CO₂), ribuloz-1,5-bifosfat (RuBP) adlı bir bileşiğe bağlanır. Bu reaksiyon, Rubisco enzimi tarafından katalize edilir ve 6 karbonlu kararsız bir ara bileşik oluşur, bu da hemen 3 karbonlu iki molekül 3-fosfogliserata (3-PGA) ayrışır.
  • İndirgeme Aşaması: 3-PGA molekülleri, ATP (adenozin trifosfat) ve NADPH (nikotinamid adenin dinükleotid fosfat) kullanılarak gliseraldehit-3-fosfata (G3P) dönüştürülür. ATP, enerji sağlarken NADPH ise indirgeme gücü sağlar. Bu aşama, güneş enerjisinin kimyasal enerjiye dönüştürüldüğü ışığa bağımlı reaksiyonlarda üretilen bu molekülleri kullanır.
  • Glikoz Oluşumu ve RuBP'nin Yenilenmesi: Oluşan G3P moleküllerinin bir kısmı, glikoz ve diğer karbonhidratların sentezi için kullanılır. Altı molekül CO₂'den, 12 molekül G3P üretilir; bunların ikisi bir glikoz molekülü oluşturmak üzere birleşir. Kalan G3P molekülleri ise ATP kullanılarak RuBP'ye dönüştürülerek döngünün devam etmesi sağlanır.

Genel denklem: 6CO₂ + 6H₂O + ışık enerjisi → C₆H₁₂O₆ (glikoz) + 6O₂. Bu süreç, bitkilerin büyümesi ve enerji depolaması için hayati öneme sahiptir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Kaktüs Fotosentez Yapar mı?
Kaktüs Fotosentez Yapar mı?
Bitkilerin Fotosentez Yapması
Bitkilerin Fotosentez Yapması
Haber Bülteni
Popüler İçerik
C3 Fotosentez Mekanizması
C3 Fotosentez Mekanizması
Fotosentezin Canlılar İçin Önemi Nedir?
Fotosentezin Canlılar İçin Önemi Nedir?
Fotosentez Konu Anlatımı
Fotosentez Konu Anlatımı
Algler Fotosentez Yapar mı?
Algler Fotosentez Yapar mı?
Fotosentez Pigmentleri Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Fotosentez Pigmentleri Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
;